2016(e)ko abenduaren 21(a), asteazkena

AMALUR: PISAKO DORRE OKERRA



                         PISA DORREA 
     

Pisako dorrea (Italia), 1173ko abuztuaren 9an Katedralaren kanpandorrea independentea eraikitzen hasi ziren. Dorrea iparraldera okertzen hasi zen. Pisaren aldameneko estatu hirien arteko gerrek kanpandorrea eraikitzeko lanak eten zituzten ehun urtez. Lanak jarraituz gero, amildu egingo zen.
1272an, Giovanni di Simone lau solairu berriak angelu apur batekin eraiki zituen, 1284an lanak berriro gelditu zituzten. Azken txanpari 1373an ekin zioten. Tommasso di Andre Pisanoren agindupean paratu zituzten goiko solairua eta kanpaiak. Amaitu bezain pronto, dorrea hegoaldera berriro okertzen hasi zen. Orduz geroztik, dorrea zuzentzeko ahaleginak alferrikakoak izan ziren.
1838an Alessandro Della Gherardesca arkitektoak dorrearen inguruan bide bat industu zuen. 1934an Benito Mussolinik dorrea bertikal ipintzeko zementua bota arazi zuen oinarrian,baina mugitutako lurra bigundu zuten eta dorrea are gehiago okertu zen.
Gutxi falta zen dorreak amiltzeko eta II. Mundu gerran estatubatuarrek azken bultzadatxoa eman nahi zioten. 1964ko otsailaren 27an Italiako gobernuak arazoa konpontzeko laguntza eskatu zuen. Helburua zehatza zen: dorrea gehiago okertzea saihestu behar zuten, baina guztiz zuzendu gabe.
Emaitzak, ordea, mantso iritsi ziren. Dorreak okertzen jarraitu zuen eta 1990ean ixtea beste erremediorik ez zuten izan. 1993an marka guztiak hautsi ziren: oinarriaren eta goiko erlaitzaren artean 4,47 metroko aldea zegoen.
Azkenean, zorutik 70  tona lur kendu ondoren, pixkanaka zuzentzen hasi ziren. 2001ean zabaldu zituen ateak eta berriki mugitzeari utzi dio. Horrenbestez, Pisako dorrea ez da gehiago okertuko… datozen 300 urteentan behintzat.
Nire ustez, Pisa dorrea bisitatu beharrekoa da. Ni familiarekin joango nintzateke oso leku polita delako.

Amalur Gallardo 6.A

iruzkinik ez: